Đường giữa đóng vai trò như trái tim của cả đội về mặt chiến thuật, nếu trái tim ngừng đập các vị trí còn lại đều sẽ lâm nguy. Để trở thành người đi Đường Giữa tốt bạn cần rất nhiều yếu tố.
*Chú thích thuật ngữ:
Meta: viết tắt của Most Effective Tactics Available, tạm dịch: Những chiến thuật hiệu quả nhất có thể sử dụng ở thời điểm hiện tại.
Macro: chỉ những hành động thuộc phạm vi lớn (bản đồ) như di chuyển, đọc tình huống, phán đoán vị trí và hành động của đối phương. Ngược lại với micro, tức chỉ những pha xử lý kỹ năng cá nhân ở phạm vi nhỏ.
Faker, Rookie, Bjergsen, Caps, Perkz, Doinb, Chovy, ShowMaker, Knight,.. Tất cả những con người đó đều đã từng nổi trội ở vị trí trung tâm trên bản đồ Summoner’s Rift nhờ vào khả năng đi đường “hoàn hảo” khi đỉnh cao phong độ, họ áp đảo đối thủ rồi sử dụng lợi thế tài nguyên chuyển hóa thành lợi thế về trang bị sau đó trở thành nguồn sát thương chính của team, khi mà Xạ Thủ còn chưa kịp “lớn”. Dù sau này cách chơi của họ có tiến hóa như thế nào, trong môi trường LMHT chuyên nghiệp đi nữa, thì việc họ luôn phải “win lane” sau đó “win game” là điều mặc định khi chơi ở bậc xếp hạng đơn. Bài viết hôm nay của Game4V, sẽ giúp các bạn có những cơ sở kiến thức căn bản để làm chủ Đường Giữa, từ đó dẫn dắt team đi đến chiến thắng cuối cùng.
Đường Giữa nơi quy tụ những cái tên hàng đầu của LMHT
- Giai đoạn cấm chọn
Tướng:
So với 2 đường còn lại, đường giữa sở hữu hai điểm đặc biệt sau:
- Đường ngắn: giúp người đi Đường giữa an toàn hơn, dễ tẩu thoát khi bị gank cũng như khó có thể bị solo kill “từ nhà đến trường”/băng trụ hơn.
- Nằm ở trung tâm bản đồ: giúp người đi Đường giữa có thể di chuyển và giao tranh cùng đồng đội trên khắp bản đồ, cũng như dễ dàng nhận được sự hỗ trợ từ rừng hoặc hỗ trợ đồng minh.
Hai đặc điểm này là lý do vì sao đường giữa là vị trí có bể tướng đa dạng nhất. Từ Pháp sư, Sát thủ, Đấu sĩ, Xạ thủ hay thậm chí là Hỗ trợ đều có thể được đem ra đường giữa tùy vào tình huống của mỗi ván đấu.
Dù không xuất hiện trong giải đấu, Zed cũng như các sát thủ khác lại rất mạnh trong các trận đấu xếp hạng đơn
Tuy nhiên khi leo rank, bạn nên ưu tiên những tướng đang mạnh trong meta cũng như phù hợp với môi trường thi đấu. Ví dụ, Corki hay Azir là những tướng rất được ưa chuộng trong các giải đấu, nhưng lại khá yếu trong môi trường xếp hạng do nhịp độ trận đấu ở đây là cực kỳ cao, bạn sẽ phải giao tranh liên tục và không có khoảng trống để farm một cách an toàn. Ngược lại, các sát thủ như Zed, Katarina, Talon,… dù ít xuất hiện trong chuyên nghiệp nhưng lại rất mạnh trong rank nhờ vào lối chơi roaming mạnh mẽ cũng như sự hạn chế giao tiếp giữa các thành viên trong môi trường xếp hạng đơn.
Trong giai đoạn cấm chọn, bạn cần chú ý đến các kèo đấu khắc chế. Nếu được pick sau, hãy chọn những tướng khắc chế hoặc có lợi cho bạn như Renekton vs Yasuo, Lucian vs Kassadin, Viktor vs Corki,… Nếu phải pick trước mid đối thủ, hãy pick những tướng khó bị khắc chế hoặc thuận tay nhất có thể. Ngoài ra, người chơi Đường giữa cũng phải chú ý đến việc cân bằng sát thương cho đội hình. Nếu team đã có 3 tướng sát thương vật lý, bạn nên chọn cho mình một tướng gây sát thương phép và ngược lại, nếu Rừng và Đường trên của bạn là tướng gây sát thương phép, bạn nên chọn một tướng sát thương vật lý nhằm tránh trường hợp đối thủ lên sớm kháng phép và áp đảo hoàn toàn cánh trên của bạn.
Bạn có thể tham khảo các kèo đấu khắc chế trên những trang thống kê về LMHT như op.gg
Một số vị tướng mạnh có thể dùng để leo rank ở meta hiện tại: Zed, Sylas, Viktor, Vex, Ahri, Katarina, Talon, Akali,…
Phép bổ trợ:
Cũng như pick tướng, đừng vì thấy các tuyển thủ chuyên nghiệp thường đem Dịch Chuyển nên bạn cũng phải làm như thế trong rank. Dịch Chuyển ở thời điểm hiện tại có 2 tác dụng chính như sau: tối đa khả năng farm ở giai đoạn đi đường và macro ở giữa/cuối game. Ở một môi trường giao tranh liên tục như xếp hạng, Dịch Chuyển tỏ ra yếu thế hơn các phép khác rất nhiều. Với những tướng Sát thủ hoặc có khả năng bắt lẻ kẻ địch, Thiêu Đốt luôn là lựa chọn tuyệt vời nhất. Những tướng có thể tận dụng tốt Dịch Chuyển là các tướng có lối chơi ít giao tranh đầu trận và farm nhiều nhất có thể như Viktor, Corki,… Tuy vậy, không phải lúc nào cũng nên dùng phép này. Khi gặp những đối thủ có áp lực solo kill lớn như Zed, Irelia, Yasuo,… rõ ràng một Kiệt Sức hay Lá Chắn là an toàn hơn rất nhiều, hoặc Thanh Tẩy sẽ khắc chế rất tốt các tướng giàu khống chế như Lissandra, Twisted Fate, Ashe,…
Dịch Chuyển đã khá “lỗi thời” ở meta hiện tại
- Giai đoạn đi đường:
Kiểm soát lính:
Kiểm soát thế lính là kĩ thuật tối quan trọng của 3 vị trí đi đường trong LMHT, đặc biệt là đường giữa. Đây là một kĩ thuật khó nhưng lại cực kỳ cần thiết nếu bạn thực sự muốn nâng cao trình độ. Hãy tìm hiểu và nghiên cứu về chúng bằng cách gõ từ khóa “kiểm soát lính” trên youtube, cũng như thực hành vào các trận đấu để thấu hiểu được chúng. Rất khó để nói hết về chúng chỉ trong một bài viết. Vậy nên mình sẽ chỉ tóm tắt 3 kỹ thuật cơ bản nhất về kiểm soát lính mà một người chơi Đường giữa cần phải biết:
- Đẩy nhanh (clear wave): tiêu diệt đợt lính nhanh nhất có thể và đưa tất cả lính đồng minh vào trụ đối phương. Làm điều này mỗi khi bạn muốn di chuyển hỗ trợ đồng đội hoặc biến về hồi phục và mua trang bị.
- Đóng băng (freeze): giữ lính sao cho đợt lính sẽ luôn chạm mặt ở ngay trước thềm trụ của bạn. Đây là kỹ thuật giúp bạn ép đối thủ phải đứng ở vị trí nguy hiểm, dễ bị gank hoặc bị bạn hạ gục, trong khi bạn được chơi an toàn ở ngay trong trụ của mình.
- Đẩy chậm (slow push): chỉ last hit lính, sao cho bầy lính của bạn đẩy vào trụ địch càng lâu càng tốt. Kỹ thuật này giúp bạn tích được một bầy lính to, có những tác dụng như sau: lợi thế hơn nhờ sát thương từ lính nếu kẻ địch muốn khô máu 1v1; có nhiều thời gian hơn để cấu rỉa đối thủ khi chúng phải last hit lính dưới trụ; và quan trọng nhất là nhằm băng trụ kẻ địch. Nếu mid team địch bị hạ gục vào lúc này, chúng sẽ mất đi toàn bộ vàng và kinh nghiệm từ bầy lính rất to mà bạn đã tích được trước đó.
Video hướng dẫn đóng băng lính đã trở thành “sách giáo khoa” của giáo sư Cường 7 Núi
Hiểu rõ các kèo đấu:
Dù kỹ năng cá nhân là yếu tố tiên quyết ảnh hưởng đến thắng thua trong giai đoạn đi đường, hầu hết các kèo đấu đều có những cách xử lý lính và kỹ năng riêng giúp bạn lợi thế hơn so với đối thủ. Để hiểu hơn về cách xử lý kèo đấu, điều duy nhất bạn có thể làm là tự rút kinh nghiệm bằng cách xem lại replay trận đấu của mình, hoặc xem các trận đấu của các tuyển thủ bạn yêu thích nhằm học cách xử lý kèo đấu của họ. Một số ví dụ điển hình như kèo đấu giữa Zed và Yasuo chẳng hạn. Nếu bạn chỉ nghĩ đơn giản đây là kèo 100% kỹ năng và thi đấu không có chút tính toán nào, bạn sẽ rất dễ rơi vào thế khó. Ở những cấp độ đầu tiên, Yasuo có lợi thế hơn hẳn Zed nhờ sát thương từ Q và tốc độ đánh cao. Vì vậy, Zed phải để Yasuo đẩy lính vào trụ của mình. Nếu Zed không chú ý mà đẩy đường ngay từ sớm, Yasuo có thể lướt lên, liên tục đánh tay và Q vào người Zed, thậm chí có thể solo kill “từ nhà đến trường” khi Zed đứng ở vị trí quá xa so với trụ. Hoặc ví dụ ở đa số kèo đấu Pháp sư vs Pháp sư, bên đẩy được lính sẽ luôn giành được lợi thế so với đối thủ. Sát thương từ lính của bên đẩy trước là rất lớn nếu cả 2 trao đổi chiêu thức, cũng như bên đẩy trước có thể thoải mái cấu rỉa đối thủ trong khi chúng phải tập trung last hit lính mà không thể trả sát thương. Đó là lý do chúng ta thường thấy những pha “bán máu đẩy đường” của các tuyển thủ chuyên nghiệp khi thi đấu kèo Pháp sư vs Pháp sư.
Ở kèo đấu Pháp sư vs Pháp sư, hai tuyển thủ liên tục trao đổi chiêu thức và cố gắng đẩy đường nhanh nhất có thể ngay từ cấp độ 1
Liên tục quan sát bản đồ nhằm di chuyển thông minh:
Cùng với kỹ năng cá nhân, đây chính là yếu tố quyết định nên đẳng cấp của một người chơi đường giữa. Khác với Đường trên hay Xạ thủ, người chơi Đường giữa có thể tác động vào rất nhiều tình huống xảy ra trên bản đồ, đặc biệt là khu vực sông và rừng của 2 bên. Vì vậy, bên cạnh last hit và trao đổi chiêu thức với đối thủ cùng đường, hãy luôn chú ý đến những gì đang xảy ra trên bản đồ nhỏ nhằm di chuyển và trợ giúp đồng đội thật kịp thời. Như sách giáo khoa đã nói, hãy check map 1 lần sau mỗi 5 giây. Khi đẩy được lính vào trụ địch, hãy quan sát ra hai đường cánh xem có cơ hội để gank hoặc băng trụ hay không. Khả năng nhìn ra tình huống rồi hành động chính là thước đo trình độ giữa những người chơi đường giữa. Đôi khi bỏ một vài chỉ số lính ở đường nhưng đổi lại được 3 mạng hạ gục ở đường dưới là một trao đổi rất lời, đủ để bạn snowball cả ván đấu. Đặc biệt khi cầm những sát thủ như Katarina, Zed, Qiyana, Talon,… hãy đặc biệt chú ý vào bản đồ nhỏ nhằm di chuyển thay vì cố gắng farm lính ở mid. Một vài tuyển thủ như Faker thậm chí còn đặt các phím F1, F2, F3, F4, F5 tương ứng với màn hình của các thành viên trong đội nhằm nắm bắt tình hình ván đấu nhanh nhất có thể. Bạn không cần phải tự làm “đau đầu” bản thân bằng cách bắt chước Faker, chỉ cần nhớ phải luôn chú ý bản đồ nhỏ nhằm nắm bắt diễn biến của ván đấu.
Faker nổi tiếng với tốc độ check map “kinh dị”
Luôn chú ý cắm mắt và dự đoán vị trí của rừng địch:
Vì đường giữa nằm ở trung tâm bản đồ, người đi rừng có thể dễ dàng “ghé thăm” đường giữa từ cả 2 phía trên hoặc dưới. Vì vậy, nếu bạn đi mid mà không có bất cứ thông tin nào về rừng đối phương, bạn hoặc sẽ trở thành một “cây ATM di động” cho rừng và đường giữa của địch, hoặc sẽ thi đấu cực kỳ bị động và không tạo được bất kỳ ảnh hưởng nào lên trận đấu. Hãy học những điều cơ bản nhất về đi rừng như vòng rừng, tốc độ dọn rừng,… và luôn cắm mắt khi có thể vào rừng hoặc 2 bên sông nhằm dự đoán rừng địch đang ở nửa trên hay nửa dưới bản đồ. Từ đó, bạn có thể hạn chế những pha gank của địch, chủ động hơn trong những pha di chuyển của mình và hơn nữa là đem lại rất nhiều lợi thế về mặt thông tin cho 4 thành viên còn lại trong đội.
Cắm mắt giúp mở ra cơ hội giao tranh lợi thế cho team bạn
Ví dụ sau là một trong những bài học macro rất căn bản mà bạn có thể sử dụng: Bạn ở team 1 (đội xanh). Người đi rừng trong xếp hạng đơn thường ăn rừng từ dưới lên trên, tức bắt đầu từ Bùa xanh. Khi đó, để tránh bị gank ngay từ sớm, đặc biệt là các tướng rừng gank mạnh như Hecarim, Jarvan IV, Zac,… bạn hãy đứng chếch lên phía sông trên ở những cấp độ đầu tiên. Ngược lại nếu rừng địch bắt đầu từ Bùa đỏ, hãy đứng chếch xuống phía sông dưới. Sau đó, nếu đẩy được đường, hãy cố cắm mắt vào bãi chim biến dị của địch. Bãi chim là bãi rất ít khi bị bỏ qua, vì vậy hành động này thường sẽ phát hiện được chính xác rừng địch trên bản đồ nhỏ, không thì cũng gián tiếp cho bạn thông tin về vị trí của chúng. Chẳng hạn, nếu chúng bắt đầu từ Bùa xanh mà bãi chim vẫn còn, bạn có thể xác định chúng đang ở nửa dưới. Ngược lại, nếu chúng bắt đầu từ Bùa đỏ mà vẫn chưa ăn bãi chim, chúng hoặc đang ăn bãi người đá, hoặc đang tìm cách gank vào bạn hoặc đường trên của bạn. Nếu không đẩy được đường, hãy cố di chuyển và cắm một con mắt tại bờ sông, ở bên ngược với bên mà rừng địch bắt đầu (sông trên nếu chúng bắt đầu từ Bùa xanh). Vị trí mắt này sẽ giúp bạn nắm được tình hình của Cua kì cục ở cánh mà bạn đã cắm. Đây chỉ là một trong những kỹ thuật macro rất căn bản để bạn có thể “hack map” và nắm được vị trí của rừng địch ở giai đoạn đầu game.
Giao tiếp và phối hợp cùng người đi rừng của bạn như một cặp:
Là một người chơi đường giữa, hãy học cách giao tiếp và phối hợp cùng người đi rừng của bạn. Luôn nhớ rằng đường giữa là lane 2v2 chứ không phải 1v1, và Mid-Rừng luôn được xem là một cặp. Khi gặp những thế lính khó hoặc nhìn ra được những pha gank có tỷ lệ thành công cao, đừng ngần ngại kêu gọi rừng ra giúp hoặc cùng hạ gục đường giữa địch. Hãy luôn chú ý những động thái của rừng bạn trên bản đồ. Nếu họ cướp rừng hoặc bị rừng địch ghé thăm, hãy tham gia hỗ trợ họ kịp thời. Nếu không thể giúp, hãy cho họ biết bằng cách ping nhằm ra hiệu cho họ chơi an toàn hơn. Mỗi khi đẩy được đường và có khoảng trống, bạn có thể di chuyển cùng người đi rừng và tìm cách tạo áp lực lên bản đồ như cùng nhau cướp rừng, gank/băng trụ đường trên hoặc đường dưới, ăn mục tiêu,… Nên nhớ giao tiếp và phối hợp cùng người đi rừng chính là chìa khóa dẫn đến chiến thắng.
Dopa luôn cắm mắt vào rừng địch mỗi khi có thể ngay từ cấp độ 2
- Giữa và cuối trận:
Nhường lại mid cho người chơi xạ thủ:
Đến giai đoạn giữa game, tức vào khoảng phút 15-20, khi đã có trên dưới 2 trang bị lớn, bạn thường sẽ đạt được ngưỡng sức mạnh của mình. Lúc này bạn nên nhường lại đường giữa cho xạ thủ và hỗ trợ của bạn – một nơi an toàn hơn nhằm giúp xạ thủ có thể farm và tiếp tục thăng tiến sức mạnh cho giai đoạn sau. Nếu chơi những tướng có khả năng tay đôi tốt như Yasuo, Yone, Irelia,… hãy chuyển sang đẩy lẻ ở cánh cách xa mục tiêu lớn (Top – Rồng hoặc Bot – Sứ giả/Baron) nhằm tối đa hoá lượng farm cũng như gây áp lực lên đối thủ, tạo khoảng trống cho đồng đội. Nếu đẩy lẻ kém hoặc cảm thấy bản thân đang là nguồn sát thương chủ lực của đội, hãy dọn lính ở cánh gần mục tiêu lớn rồi di chuyển cùng đồng đội nhằm kiểm soát tầm nhìn, tìm cách bắt lẻ hoặc mở ra các pha giao tranh có lợi cho team.
Người chơi đường giữa trong các trận đấu chuyên nghiệp luôn nhường lại mid cho xạ thủ vào khoảng phút thứ 15 của trận đấu
Hiểu rõ vai trò của mình trong giao tranh:
Có rất nhiều điều một người chơi đường giữa có thể làm tùy vào vị tướng mà họ đang chơi: giữ vị trí như một sát thương chủ lực, mở giao tranh đột biến, “kích sát” chủ lực địch, bảo kê xạ thủ đồng minh, cấu rỉa trước thềm giao tranh,… Việc bạn cần làm là thấu hiểu vị tướng mình đang chơi, cũng như nắm rõ tình hình ván đầu nhằm đưa ra quyết định phù hợp. Một ví dụ rất phổ biến với vị tướng Azir. Nếu team bạn tỏ ra thiếu sát thương, và bạn chính là người phải “gánh vác” trọng trách này, đừng cố tìm cách combo W-E-Q-R vào nhằm đẩy kẻ địch về. Thay vào đó, hãy tìm một vị trí thật an toàn và hợp lý giúp bạn có thể gây nhiều sát thương nhất có thể trong giao tranh. Ngược lại, nếu xạ thủ của bạn mạnh và là nguồn sát thương chủ lực, những pha giao tranh gần đây lại rất 50-50 cho cả 2 bên, chính là lúc bạn nên tìm cách tạo ra sự khác biệt. Thay vì chọn vị trí an toàn, hãy tìm những góc đứng thật đột biến nhằm tung ra được một cú Shurima Shuffle tuyệt đẹp thay đổi cả cục diện trận đấu. Nhìn chung, khả năng giao tranh hoàn toàn phụ thuộc vào kỹ năng và tư duy của một người chơi. Bạn gần như không thể “học” nó. Cách duy nhất để tiến bộ là chơi thật nhiều, rút kinh nghiệm từ những sai lầm của bản thân. Và quan trọng là phải luôn tập trung, minh mẫn, đặc biệt trong các giao tranh lớn nhằm có thể xử lý kỹ năng chuẩn xác cũng như đưa ra cho mình những quyết định thông minh nhất.
Pha giao tranh đẳng cấp của Chovy với vị tướng Azir
Kết:
Đường Giữa sẽ là sân khấu để bạn tỏa sáng nếu chơi tốt, ngược lại . Mong rằng bài viết trên sẽ mang lại cho bạn một vài kiến thức tổng quan về đường giữa nhằm cải thiện trình độ và leo rank một cách thuận lợi, dễ dàng hơn.
Xem thêm: LMHT: Riot vẫn chưa tìm được lời giải cho Đường Trên
}
