Ai cũng nghĩ rằng làm game là một trong những mảng dễ làm và dễ kiếm tiền nhất trong ngành công nghệ thông tin. Nhưng ít ai biết về câu chuyện đằng sau những bản báo cáo đẹp đẽ hay những số liệu đẹp của ngành này.
Hôm nay, Game4V sẽ gửi đến bạn đọc câu chuyện về một NPH đang trong giai đoạn giải thể. Cùng lắng nghe những kinh nghiệm quý báu và bài học đắt già mà ông Lê Phương Đông, giám đốc điều hành của công ty này có được trong những năm khởi nghiệp trong mảng mobile game.
Anh Lê Phương Đông – Cựu giám đốc của 5Stars
Chào anh, gần đây trên facebook anh có đăng tải thông tin về việc 5Stars mobile giải thể còn anh chuẩn bị đầu quân cho công ty khác. Anh có thể xác nhận lại điều này được không?
Đúng vậy, mình đang hoàn thành các giấy tờ thủ tục cũng như chuẩn bị một số vấn đề liên quan đến việc đóng cửa các game đang vận hành. Sắp tới mình sẽ chuyển sang làm việc cho công ty khác
5Stars đang có rất nhiều game khá triển vọng, có phải ngành game đang càng ngày càng trở nên khó khăn và doanh thu của mảng này đang sụt giảm là nguyên nhân chính khiến anh đi đến quyết định này?
Thực ra ngành game vẫn còn đang trong giai đoạn phát triển, có điều là mình đang đến giai đoạn phát triển chậm lại một chút chứ không phải là bão hòa như nhiều người vẫn nói. Còn khó khăn thì mỗi công ty đều có những khó khăn riêng, đến VNG, ông lớn trong ngành game còn có nữa là công ty vừa và nhỏ như 5Stars. Nhưng có một điều mình cần khẳng định là 5Stars không gặp phải các khó khăn vướng mắt việc thiếu vốn phát triển hay các vẫn đề tài chính. Trước khi đưa ra quyết định đóng cửa, bên mình còn nhận được rất nhiều lời mời đầu tư, có điều mình cảm thấy không “hợp” hoặc phương án phát triển mà họ đưa ra lại bị “lệch” so với tâm huyết mình đã bỏ ra.
Thông báo của anh trên facebook được nhiều người quan tâm
Vậy nguyên nhân chính của việc đóng cửa là do đâu?
Việc đóng cửa công ty là do mình chủ động chứ không phải do hoàn cảnh tác động quá nhiều, nó thuộc về vấn đề tầm nhìn và chiến lược. Thứ nhất, ngành game tuy mang lại nhiều doanh thu nhưng lợi nhuận lại không cao do có quá nhiều chi phí. Công ty nào tối ưu được hạ tầng công nghệ hay chi phí vận hành thì mới ổn định và phát triển dài lâu được. Nhưng do công ty mình còn ở mức vừa và nhỏ trong khi nhân lực có khả năng trong mảng công nghệ thì lại ổn định ở những công ty lớn hoặc đang khởi nghiệp riêng từ lâu rồi. Nếu phát triển lâu dài mà công nghệ mình không tốt thì sớm hay muộn mình cũng chịu thua các công ty lớn khác.
Thứ 2 là việc phát hành game, tuy ra tiền nhanh, nhưng nó lại là một vòng quay luẩn quẩn. NPH cứ tìm game, mua về rồi phát hành, có tiền lại tiếp tục đi mua game. Các công ty lớn vòng quay lớn hơn với nhiều game hơn để quay vòng. Công ty mình nhỏ hơn gần như chỉ quay vòng trong 1 – 2 game. Dẫn đến rủi ro rất lớn là nếu game hay thì nhiều người chơi, nếu không may mua phải một game chán không hợp với người Việt thì lại lỗ nặng và làm “đứt vòng”. Ngoài ra các công ty lớn, sau khi có tiền ngay là dồn lực làm các nền tảng công nghệ khác. Ví dụ như dòng tiền từ Soha Game có thể tái đầu tư cho các sản phẩm của VCCorp, hay như VNG có thể tiếp tục phát triển các sản phẩm như Zalo. Những sản phẩm này có thể giúp cho các NPH lớn giảm thiểu chi phí phát hành game từ marketing cho đến kênh phân phối hay truyền thông. Còn bên mình thiếu cả tiền lẫn lực, dòng tiền có nhưng không có sức để ôm những mảng khác hoặc như đã nói ở trên là không có đủ nhân lực giỏi để phát triển rộng hơn.
Nhiều người cho rằng hiện nay việc mua game đang bị độn giá, chi phí marketing đang bị thổi lên nên ngành này càng lúc càng khốc liệt, anh nghĩ sao về vấn đề này?
Quan điểm của mình là giá mua game bây giờ tuy có hơi cao, nhưng vẫn ở mức chấp nhận được. Ví dụ như game Tiếu Ngạo Giang Hồ của VGG, tuy giá mua là khá cao. Nhưng rõ rằng những sản phẩm chất lượng như vậy không thể bán với giá rẻ bèo như những game khác được. Riêng để làm ra Tiếu Ngạo Giang Hồ, Perfect World cũng phải mất từ 3 – 5 năm, tâm huyết như vậy thì giá cũng đáng đồng tiền bát gạo. Còn có những đơn vị khi bid giá ( đấu giá ) đẩy giá cao hơn các NPH khác thì nghĩa là họ cũng phải có niềm tin vào game, vào thực lực của mình để khi phát hành tại Việt Nam sẽ không bị lỗ.
Chi phí marketing cũng không ảnh hưởng quá nhiều, bởi bây giờ chúng ta càng ngày càng có nhiều con đường, nhiều lựa chọn để tiếp cận game thủ một cách dễ dàng. Nếu như chi phí kênh này cao thì có thể chọn ra kênh khác. Nhưng cái đáng nói chính là việc tầm nhìn về khía cạnh marekting trong ngành. Rõ ràng những bên nào nắm được các kênh truyền thông ngon thì họ sẽ giảm được giá phát hành, và phần tiền còn lại sẽ được dùng để tái đầu tư mở rộng thị trường, làm thương hiệu mạnh hơn, thu hút người chơi và nhân tài dễ hơn mình.
Nếu bây giờ làm tiếp 5Stars, anh có mong muốn gì?
Mình mong muốn, chính phủ và nhà nước quan tâm hơn đến các doanh nghiệp làm game trong nước hơn. Đặc biệt là tạo ra các cơ chế để các công ty game có thể phát triển một cách lành mạnh. Nếu để ý kỹ trên các mạng xã hội hay các chợ ứng dụng. Chúng ta sẽ thấy có rất nhiều game tiếng Việt nhưng không rõ nguồn gốc xuất sứ. Các game này chính là các game của nước ngoài, do các công ty nước ngoài phát hành cho người Việt. Nó tạo ra một cuộc chơi không hề công bằng chút nào. Nước ngoài, họ tiến bộ hơn chúng ta về mặt công nghệ rất nhiều, tiếp xúc với các game mới cũng dễ hơn mà phát hành tại Việt Nam thì họ không gặp phải các rào cản về chính sách hay thuế quan. Sắp tới là câu chuyện của NPH trong nước và nước ngoài, chứ không phải là sự cạnh tranh của các công ty trong nước với nhau.
Còn một mảng khác cần chú ý đó là các kho tải trong nước. Mình muốn các kho tải của người Việt được sử dụng rộng rãi hơn để tránh sự cạnh tranh từ các kho tải độc quyền hay kho tải của nước ngoài. Các kho tải Việt Nam thì có nhiều công ty đang làm, nhưng gần như không có nội dung bên trong ( ít ứng dụng ) nên gần như không có giá trị mấy.
Ngoài ra, mình cũng mong muốn được hợp tác và phát triển với các studio, các công ty trong nước. Nhưng mình nghĩ vấn đề này mình vẫn có thể làm được và thậm chí là rất tốt tại VGG
Anh có thể nói rõ hơn về vấn đề cạnh tranh không lành mạnh trong nước và nước ngoài?
Cảm giác như NPH Việt đang thiếu oxy để thở so với các công ty bên ngoài. Bởi game mobile nước ngoài tiếp cận khá dễ dàng với game thủ Việt Nam, vì phần lớn chúng ta đang dùng chung kho tải với thế giới. Thêm vào đó, không giống như trước, họ không phải lo nhiều đến vấn đề của các kênh thanh toán. Bởi lẽ đã có sẵn phương thức nạp tiền qua hình thức thẻ cào của các nhà mạng trong nước. Việc marketing của họ cũng dễ dàng hơn nhiều so với trước bằng các kênh như facebook hay admob. Hầu hết những kênh này chúng ta cũng đang không thể quản lý được. Rõ ràng với những lợi thế trên, việc cạnh tranh giữa NPH trong nước và nước ngoài đang ngày càng mất cân bằng và thiếu lành mạnh hơn trước rất nhiều. Nếu như chúng ta không thể kiểm soát được các công ty của nước ngoài thì nên có những chính sách “thoáng” hơn để tạo điều kiện cho các NPH trong nước
Rõ ràng chúng ta đang bị cạnh tranh một cách không lành mạnh
Anh có đánh giá thế nào về mảng game mobile Việt Nam trong tương lai?
Với các studio trong nước thì đây là một lợi thế lớn, trước chúng ta còn lạc hậu về công nghệ nên gần như không có đơn vị trong nước nào thành công với mảng client hay webgame. Nhưng sang đến mobile, mọi chuyện đã khác hơn nhiều, thực tế đã chứng minh có rất nhiều studio trong nước thành công với việc sản xuất game. Hay như câu chuyện của Nguyễn Hà Đông cũng đã truyền cảm hứng cho rất nhiều đơn vị khởi nghiệp.
Còn về vấn đề phát hành game thì chắc ai cũng biết những năm tới đây sẽ là năm cạnh tranh khốc liệt, bởi số lượng game ngày càng tăng, các công ty ngày càng nhiều. Các công ty nhỏ sẽ phải suy nghĩ thêm những hướng mới để phát triển thị trường và tối ưu chi phí vận hành. Nếu không những miếng bánh lớn của thị trường trong nước sớm hay muộn cũng sẽ thuộc về các công lớn hoặc các công ty nước ngoài.
Cảm ơn câu trả lời của anh, chúc anh sớm thành công với những dự định sắp tới
}
