ANIME_ Netflix từng thông báo sẽ cho trình chiếu tổng cộng 21 phim của Studio Ghibli trên nền tảng này kể từ ngày 01/02/2020. Tuy nhiên, “Grave of the Fireflies” không xuất hiện trong danh sách.
Trở lại hồi đầu tháng 1, Netflix đưa ra một thông báo rằng 21 anime của Studio Ghibli sẽ chính thức được chiếu trên nền tảng xem phim trực tuyến lớn nhất thế giới này. Các phim được chia ra làm 3 đợt lên sóng:
Sự kiện này đánh dấu lần đầu tiên bộ sưu tập anime của Ghibli được lồng sub cho 28 ngôn ngữ và lồng tiếng ở 20 quốc gia khác nhau. Đây chính là cơ hội tuyệt vời cho các fan hâm mộ trên thế giới có cơ hội tiếp cận vào những câu chuyện, những chuyến phiêu lưu kì ảo trong thế giới đầy phép thuật của một trong những Studio hoạt hình hàng đầu Nhật Bản.
Tuy nhiên, có một điểm thiếu vắng đáng chú ý là sự vắng mặt của Grave of the Fireflies (Tựa Việt: “Mộ đom đóm”). Tuyệt tác của Isao Takahata vì một lí do nào đó hoàn toàn không xuất hiện trong danh sách 21 anime của Netflix. Sự vắng mặt của bộ phim thực sự là một lỗ hổng khó hiểu, cần có lời giải đáp?
Grave of the Fireflies
Được đặt trong bối cảnh giai đoạn cuối của Chiến tranh thế giới II ở Nhật Bản, bộ phim kể lại câu chuyện chua xót nhưng cảm động về tình anh em của hai đứa trẻ mồ côi, người anh trai tên là Seita và em gái của cậu là Setsuko. Trong cả bộ phim là viễn cảnh Seita và Setsuko phải vật lộn để tồn tại giữa một bên là nạn đói và một bên là sự thờ ơ đến nhẫn tâm của những người xung quanh (thậm chí là người thân).
Cuối cùng, Seita và Setsuko quyết định rời khỏi nhà người dì, cả hai chuyển đến một căn hầm trú bom đã bị bỏ hoang. Sự thiếu thốn thức ăn đã buộc Seita phải ăn cắp đồ, thức ăn và bị đánh đập. Setsuko bị ốm nặng, Seita vội đưa cô bé đến bệnh viện và được bác sĩ thông báo rằng cô bé đang bị thiếu ăn. Trong sự lo lắng đến tột cùng, Seita đến ngân hàng rút toàn bộ số tiền còn lại trong tài khoản ngân hàng của mẹ cậu để mua thức ăn. Tuy nhiên, ngay khi rời ngân hàng, Seita rất sốc và tuyệt vọng khi nghe tin Nhật Bản đã đầu hàng vô điều kiện quân Đồng Minh và người cha của cậu cũng đã tử nạn trên biển. Cậu trở về cùng với nhiều thức ăn, nhưng Setsuko đã chết. Seita hỏa táng thi hài của cô bé, bỏ vào hộp kẹo trái cây và mang nó đi cùng với bức ảnh của người cha, cho đến khi cậu cũng qua đời tại nhà ga Sannomiya.
Bộ phim kết thúc với cảnh Seita và Setsuko ngồi bên nhau vui vẻ với những con đom đóm xung quanh, cả hai đang nhìn xuống thành phố Kobe đã phát triển và hiện đại sau chiến tranh.
Đánh giá
Bộ phim được dựa theo cuốn tiểu thuyết cùng tên của Nosaka Akiyuki vốn được tác giả viết dưới dạng bán tự truyện như là một lời xin lỗi với người em gái của chính tác giả. Câu chuyện rất đau lòng và một cách tự nhiên, đã được chuyển thể nhiều lần ở Nhật Bản. Giống như các tác phẩm khác của hãng Ghibli, bộ phim được chú ý nhờ đạt được chất lượng cao cả về mặt nghệ thuật và hình ảnh.
Khi được phát hành tại Mĩ, Roger Ebert đã có những lời có cánh cho bộ phim. Nhà phê bình nổi tiếng thậm chí còn tiếp tục đưa nhận xét này lên trang web của ông và sau đó là cuốn sách Great Film, coi nó thực sự xứng đáng với hai từ “tuyệt vời”.
Tại sao bộ phim không nằm trong thỏa thuận với Netflix?
Để tìm hiểu lý do tại sao bộ phim không có sẵn khi phát trực tuyến, điều quan trọng là phải hiểu về quyền phát trực tuyến. Một trong những lý do chính khiến Mĩ và Canada không nhận được quyền truy cập vào bộ sưu tập của Ghibli thông qua Netflix là do HBO Max trước đây đã mua toàn bộ quyền phát trực tuyến phim của Ghibli tại hai quốc gia này.
Đương nhiên, quyền phát trực tuyến, đặc biệt đối với một công ty lớn như Studio Ghibli là rất khó khăn. Các hãng phim cũng như đối tác của họ đều muốn có cho mình nhiều lựa chọn phim độc quyền hơn. Điển hình như Avengers: Infinity War hiện vẫn chưa có trên Disney+ do thỏa thuận được ký với Netflix cho đến mùa hè năm 2020 mới hết hạn.
Avengers: Infinity War cũng là một nạn nhân của vấn đề bản quyền
Đến đây bạn có thể thắc mắc đã thấy Grave of the Fireflies được phát trực tuyến ở đâu đó nữa. Vâng, đúng vậy! Là một trong những phim Ghibli đầu tiên được đưa lên các nền tảng phim trực tuyến. Bộ phim hiện có sẵn trên Hulu. Hơn nữa, Grave of the Fireflies, trong một thời gian dài là bộ phim duy nhất của Ghibli có thể tải xuống bản digital.
Ngoài ra, Studio Ghibli cũng được biết đến là một công ty luôn rất ngần ngại bán quyền phát trực tuyến phim của họ, chỉ gần đây studio mới quyết định cho phép phim của họ được mua dưới dạng digital thông qua GKIDS (ở thị trường Mĩ, Canada). Vậy tại sao Grave of the Fireflies cần phải tồn tại bên ngoài hệ thống này nữa?
Bản quyền Grave of the Fireflies thuộc về ai?
Studio Ghibli, mặc dù sản xuất, biên kịch và thực hiện hoạt họa cho Grave of the Fireflies xong không nắm giữ bản quyền cho Grave of the Fireflies. Quyền này trong thực tế thuộc về công ty phát hành truyện ngắn gốc của Nosaka là Shinchosha.
Quyền phân phối Grave of the Fireflies thuộc về ai?
Đối với những người hâm mộ lâu năm của Ghibli, điều này có phần rõ ràng. Quyền phân phối cho Grave of the Fireflies có phần kì quặc, với bao nhiêu lần đổi chủ trong nhiều năm qua. Bộ phim lần đầu được phân phối bên ngoài Disney vào đầu những năm 2000. Central Park Media, công ty đã phân phối những anime khét tiếng như Urotsukidōji: Legend of the Overfiend và MD Geist; họ phát hành Grave of the Fireflies trong nhiều năm dưới cả định dạng VHS và DVD. Sau khi Central Park Media ngừng hoạt động vào năm 2009, Sentai Filmworks và Section 23 tiếp tục phát hành bản phim Blu-Ray và DVD ra thị trường. Hiện nay, Disney nắm quyền phân phối bộ phim nhưng tại Mĩ, quyền này thuộc về GKIDS và họ đã phát hành nó như một phần của bộ sưu tập Ghibli.
Theo nhiều cách, sự phức tạp này có thể so sánh với một bộ phim của Hayao Miyazaki khác tồn tại bên ngoài Studio Ghibli – Lupin III: The Castle of Cagliostro. Bộ phim vẫn là một trong những anime Lupin mang tính biểu tượng nhất từ trước đến nay của Miyazaki, nhưng nó được sản xuất trước khi Studio Ghibli được thành lập. Và không giống như Nausicaa of the Valley of the Wind (trong bộ sưu tập Ghibli ở trên) cũng là một bộ phim tiền Ghibli khác, Miyazaki đã không sở hữu quyền đối với bộ phim. Do đó, ông đã không có tiếng nói khi quyền phát trực tuyến của phim này được bán cho Netflix.
Lupin III: The Castle of Cagliostro cũng rơi vào tình trạng tương tự
Không rõ liệu Grave of the Fireflies sẽ bị mất trong dịch vụ phát trực tuyến của HBO Max hay họ tiếp tục gia hạn quyền sử dụng bộ phim từ Hulu và Disney. Ngoài ra, cũng có thể Netflix với tham vọng hoàn thành bộ sưu tập Ghibli của họ và sẽ mua bản quyền cho Grave of the Fireflies trước
Tổng kết
Với tất cả những gì đã nói ở trên, tin tốt là ở Việt Nam lại có khá nhiều cách để xem bất cứ phim gì mà không cần quan tâm vấn đề bản quyền. Tuy nhiên, trong trường hợp có điều kiện bạn nên đăng kí các dịch vụ xem phim trực tuyến có bản quyền để có được trải nghiệm điện ảnh hoàn hảo nhất. Vậy nếu bạn chưa xem Grave of the Fireflies thì còn chờ gì nữa mà không xem ngay bộ phim hoạt hình kinh điển này để hiểu lý do tại sao mọi người thường nhắc đến nó như là một trong những bộ phim buồn nhất, buồn nhất từng được thực hiện.
}
